برای شما هم پیش آمده که در هنگام چرخیدن یا خم شدن در قسمت کمر احساس درد کنید؟ این درد که در مفاصل بین مهره های ستون فقرات احساس می شود را سندروم مفصل فاست (Facet Joint Syndrome) می نامند. آیا راهی برای درمان این درد وجود دارد؟ با ما همراه باشید تا به بررسی بیشتر درد مفاصل و سندروم مفاصل فاست آشنا شویم.
سندروم مفصل فاست چیست؟
ستون فقرات انسان از 24 مهره تشکیل شده است. این مهره ها بر روی هم قرار دارند. قسمت اصلی این مهره های ستون فقرات را جسم مهره می نامند که یک حلقه استخوانی هم پشت آن قرار دارد. قرار گرفتن حلقه های استخوانی روی هم کانالی به نام کانال ستون مهره را یا کانال اسپینال را به وجود می آورد که نخاع درون آن قرار گرفته است. حلقه های استخوان پشت جسم مهره با کمک مفصلی به نام مفصل فاست به هم متصل می شوند. مفاصل فاست در قسمت ستون فقرات کمک می کنند که کمر انعطاف پذیری بیشتری داشته باشد و فرد به راحتی بتواند خم شود و بچرخد.
سطح مفصل فاست مانند تمامی مفاصل دیگر بدن پوشیده از غضروف است و به همین دلیل ممکن است دچار آرتریت و درد شود. اگر این مفاصل دچار درد یا ورم شود، اختلالی به نام سندرم مفصل فاست (Facet Joint Syndrome) به وجود می آید.
علت بروز سندرم مفصل فاست چیست؟
علت بروز درد در ناحیه کمر و گردن می تواند موارد زیر باشد:
- بالا رفتن سن
- آسیب های ناشی از تصادف یا اتفاق
- وارد شدن فشار زیاد به کمر
- تخریب دیسک های بین مهره ای
- از بین رفتن غضروف بین مفاصل
مشکلات ناشی از سندرم مفصل فاست
این مشکل معمولاً بدون هیچ گونه علائم و دردی پیشرفت می کند و ناگهان علائم آن آشکار می شود. از میان علائم سندروم مفصل فاست می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد در زمان بلند شدن و نشستن؛
- درد در زمان چرخیدن؛
- احساس درد در زمان خم شدن به عقب؛
- در موارد حادتر، درد حتی زمانی که هیچ تحرکی وجود ندارد؛
- درد در زمان برگرداندن سر برای نگاه کردن به چپ یا راست (فرد مجبور است تمام بدن خود را بچرخاند)؛
- درد در ناحیه گردن، بازو، دست یا کتف (در صورتی که اعصاب ناحیه گردنی تحت فشار قرار گرفته باشند)؛
- درد در ناحیه باسن، پا و یا کف پا در صورتی که اعصاب ناحیه کمری تحت فشار باشند.
سندروم مفصل فاست بیشتر در چه افرادی مشاهده می شود؟
این مشکل هم در میان زنان و هم مردان اتفاق می افتد. به طور کلی، می توان گفت که درد مفاصل میان افراد زیر شایع تر است:
- افراد بین 40 تا 70 سال
- افرادی که جراحی ستون فقرات انجام داده اند؛
- افرادی که شغل آن ها بلند کردن اجسام سنگین است.
این درد ممکن است با دردها و مشکلات ستون فقرات مانند درد ناشی از دیسک کمر اشتباه گرفته شود. به همین دلیل، برای جلوگیری از بروز مشکلات، باید حتماً به یک جراح خوب مغز و ستون فقرات مراجعه کنید تا این عارضه و منشا آن مشخص شود. متخصص جراحی ستون فقرات با بررسی محل درد، جزئیات جراحات و آسیب دیدگی ها، مشکلات فرد در زمان ایستادن یا خوابیدن به منشا مشکل و قطعی بودن سندرم مفاصل فاست پیدا کند.
پزشک معمولاً برای تشخیص علت درد، تزریق در مفصل فاست را تجویز کند که این تزریق با بی حسی موضعی انجام می شود. با این تزریق، فلوئوروسکوپ (که نوعی دوربین است) به کمک اشعه ایکس، تصاویر را به صورت زنده به مانیتور پزشک ارسال می کند و به این ترتیب محل آسیب مشخص می شود.
همچنین ممکن است که پزشک تست های تشخیصی دیگر مانند تصویربرداری ایکس ری و سی تی اسکن را نیز تجویز کند تا تشخیص دهد که آیا مفاصل فاست التهاب دارند یا خیر. بهترین متخصص مغز و ستون فقرات تهران می تواند به شما در تشخیص و درمان سندرم مفصل فاست کمک کند.
درمان قطعی سندروم مفاصل فاست چیست؟
برای درمان درد مفاصل هم روش جراحی و هم غیر جراحی وجود دارد که در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم:
درمان آرتروز مفصل فاست بدون جراحی
زمانی که به جراح ستون فقرات مراجعه می کنید، با بررسی میزان مشکل ممکن است به کمک ورزش های اصلاحی و توصیه های لازم برای تغییر شیوه و عادت های زندگی به کاهش درد کمک کند. رعایت موارد زیر به کاهش درد مفاصل کمک می کند:
- کنترل وزن و کاهش آن
- اصلاح وضعیت ایستادن فرد
- قرار دادن ستون فقرات در وضعیت مناسب
- مراجعه به فیزیوتراپی برای اصلاح راه رفتن و یا استفاده از امواج فراصورت و تحریک الکلتریکی برای کاهش درد.
درمان آرتروز مفصل فاست با جراحی
اگر گزینه های غیر جراحی در بهبود درد تاثیری نداشته باشد، متخصص ناگزیر است تا با جراحی مفاصل فاست این مشکل را درمان کند. این جراحی معمولاً با فیوژن (متصل کردن مفاصل به یکدیگر برای حفاظت و پایداری ستون فقرات) انجام می شود. در واقع، جراح در طول ستون فقرات پیچ هایی را قرار می دهد تا اتصال ایجاد شود. این عمل باید حتماً نزد بهترین جراح ستون فقرات انجام شود زیرا به مهارت پزشک و تخصص او نیاز دارد.
بهترین جراح ستون فقرات تهران برای درمان سندرم مفصل فاست
جراحی ستون فقرات و استخوان از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا حساسیت این جراحی ها بالاست و در صورتی که خطایی رخ بدهد، می تواند آسیب های جبران ناپذیری به فرد وارد کند. برای انتخاب بهترین جراح مغز و ستون فقرات موارد زیر را مدنظر قرار دهید:
- تخصص و علم پزشک در جراحی ستون فقرات
- مهارت بالای پزشک در جراحی
- تعداد بالای عمل های موفق پزشک
- اخلاق حرفه ای و اولویت قرار دادن سلامت بیمار
- پاسخگویی دقیق پزشک و صبوری و حوصله
کلام پایانی
مفصل فاست مفصلی است که در پشت مهره های ستون فقرات قرار گرفته است و مانند هر مفصلی ممکن است دچار آرتریت و درد شود. سندروم مفصل فاست دردی است که در ناحیه کمر و گردن احساس می شود و تنها با معاینه یک متخصص مغز و ستون فقرات می توان به قطعی بودن وجود آن پی برد. این مشکل به کمک روش های غیرجراحی و جراحی قابل درمان خواهد بود.
